Wijnstok en ranken zijn voor de evangelist Johannes het beeld van de kerk. Dankzij de kracht van de verrezen Heer, deelt de gehele gelovige gemeenschap, dat verspreid over de hele wereld, in het goddelijk leven. Zij brengen veel vrucht voort, waardoor God wordt verheerlijkt. In de Heer leven wij, bewegen wij en zijn wij. Wij worden door God gedragen. Geen enkele verhouding in de wereld is zo totaal, zo echt als deze verbondenheid met God in Jezus. Hij is meer voor ons dan wij voor onszelf. Alleen in de mate dat wij in Hem blijven, zijn wij ten volle onszelf, zoals een tak slechts ten volle zichzelf kan zijn als hij met de stam verbonden blijf. Daarom los van Jezus kunnen wij niets. Wij kunnen uit onszelf geen goddelijk leven ontvangen of doorgeven. Dat besef bewaart ons voor overmoed en zelfoverschatting. Dankzij in verbondenheid met de Heer, kunnen we veel vrucht dragen. Jezus zelf wil in ons de goede vruchten voortbrengen. Zonder Hem gebeurt er niets en met Hem stijgen wij boven onze menselijke mogelijkheden uit. Met Hem verbonden blijven is daarom noodzakelijk voor ons bestaan als christen.
Een wijnstok vraagt ongetwijfeld veel zorg en werk. Er moet wat gesnoeid worden. Ranken worden weggeknipt en ingekort. Enkel zo de ranken met de stam goed verbonden blijven en geven veel vruchten. De grote tros aan de druivelaar is te danken aan de kwaliteit van de plant, de goede zorgen van de eigenaar, zijn aandacht om op tijd te knippen en te snoeien. Wij blijven verbonden in God door zijn geboden te onderhouden. Door zijn woord in ons op te nemen en ernaar te leven, verstevigen we dan die verbondenheid. Een tweede weg om in Jezus te blijven is het gebed. Jezus zelf is ons hierin voorgegaan.
De wijnbouwer, God, heeft de wijnstok in zijn wijngaard geplant. Ranken dragen alleen vrucht als ze met de wijnstok verbonden zijn. Begrijpelijk. Want zonder wijnstok kruipt de plant overal op de grond; daar rotten dan de druipen op. Een wijnrank brengt vruchten rijkelijk, wanneer ze regelmatig gesnoeid, gezuiverd en goed wordt onderhoud. Zo is het ook met ons leven.
Wanneer wij in de eerste lezing vernemen dat Paulus poogt zich aan te sluiten bij de andere gelovigen, is dat meer dan een beschrijving van iemand die niet alléén wil geloven. In het licht van het evangelie van vandaag, wil Paulus aansluiting vinden bij een zekere geloofsgemeenschap. Zijn verlangen is om in verbondenheid met anderen te vinden; en daar de verbondenheid te ervaren met de verrezen Heer. God geloven kunnen we niet zomaar doen op zijn eentje. Want wie in zijn eentje gelooft, daar schuilt het gevaar om zichzelf te rechtvaardigen. Broeders en zusters, ik eindig deze overweging met een citaat uit de homilie van Paus Franciscus, op de 5e paaszondag, die hij aan de gedoopten, het vormsel toedient: “Het is een uitnodiging tot u, vormelingen en tot u allen. Blijf stevig op de weg van het geloof, met vaste hoop op de Heer. Daar ligt het geheim van onze weg. Hij geeft ons de moed om tegen de stroom in te gaan (…). Er zijn geen moeilijkheden, beproevingen en onbegrip die ons afschrikken als wij maar met God verenigd blijven zoals ranken aan de wijnstok. Als wij de vriendschap met Hem niet verliezen, als wij in ons leven altijd meer plaats voor Hem maken, zal Hij kracht aan onze zwakheid geven, rijkdom aan onze armoede, bekering en vergeving aan onze zonden. God vergeeft ons altijd”. Einde citaat. Broeders en zusters, laten wij ons vertrouwen hebben in Gods werking. Hij zal ons de vreugde laten voelen om zijn leerlingen en zijn getuigen te zijn.
1e lezing: Hand. 9, 26-31; 2e lezing: 1 Joh. 3, 18-24; evangelie: Johannes 15, 1-8
De evangelietekst uit de Willibrordvertaling 1978:
In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: ‘Ik ben de ware wijnstok en mijn Vader is de wijngaardenier. Als een van mijn ranken geen vrucht draagt, snoeit Hij die weg. En als een rank wel vrucht draagt, snoeit Hij die bij, zodat ze gezuiverd wordt en nog rijkelijker vrucht draagt. Jullie zijn al gezuiverd door het woord dat Ik jullie verkondigd heb. Laten we met elkaar verbonden blijven, jullie en Ik, want zoals een rank geen vrucht kan dragen uit eigen kracht, maar alleen als ze verbonden blijft met de wijnstok, zo kunnen ook jullie geen vrucht dragen als je niet met Mij verbonden blijft. Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Alleen wie met Mij verbonden blijft !!- zoals Ik met hem !!- draagt rijkelijk vrucht, want los van Mij kunnen jullie niets. Wie niet met Mij verbonden blijft, wordt weggegooid als een wijnrank: ze verdorren, men haalt ze bijeen en gooit ze in het vuur, waar ze verbranden. Als jullie met Mij verbonden blijven en mijn woorden in jullie blijven, vraag dan wat je wilt, en het valt je ten deel. Mijn Vader wordt verheerlijkt wanneer jullie rijkelijk vrucht dragen en jullie je mijn leerlingen betonen’.